1. Занемарување на течностите

Редовната проверка на течностите, особено пред подолги патувања, е клучна за здравјето на моторот. Ако има премалку масло, подмачкувањето на клучните делови – како лежиштата на коленестото вратило или оската на турбината – станува недоволно. Прекинот на маслениот филм, дури и на момент, драстично го зголемува абењето и може моментално да предизвика штета. Тогаш метал трие во метал, деловите се прегреваат, се прошируваат и моторот „зарибува“, што најчесто завршува со скапа замена.

Премногу масло, исто така, е опасно. Ако нивото е над максимумот, коленестото вратило удира во маслото и го претвора во пена. Маслената пумпа тогаш вшмукува воздух наместо масло, што повторно води до слабо подмачкување.

Еднакво важна е и течноста за ладење. Недостатокот на течност за ладење доведува до прегревање и оштетување на гарнитурата на главата. Последицата може да биде мешање масло и вода, создавајќи емулзија што целосно го уништува моторот. Секое губење на течност е знак за дефект – пумпа за вода, радијатор или оштетена гарнитура.

2. Прескокнување сервис

Животниот век на моторот директно зависи од редовното одржување. Прескокнувањето сервисни интервали – било поради неинформираност или штедење – е голема грешка, особено кај современите турбомотори. Задоцнетата замена на маслото доведува до прерано трошење и сериозни дефекти. Посебно чувствителни се моторите кај кои забниот ремен работи во маслена бања – таму старо или погрешно масло често предизвикува големи штети.

Понекогаш дури и фабричките интервали се преголеми. Годишната замена на масло, без разлика на километражата, е најдобрата превенција. Истото важи и за маслото во менувачот, кое треба да се менува на 60.000 до 80.000 км, дури и ако производителот тоа не го наведува.

Посебно внимание бара забниот ремен. Ако пукне, доаѓа до судир на клиповите и вентилите – најчесто тотална штета. При промена, задолжително се менува и пумпата за вода ако е поврзана со истиот систем.

3. Игнорирање звуци и предупредувачки светла

Секоја промена во звукот на моторот или појава на предупредувачко светло е сериозен сигнал. Игнорирањето на необични звуци или жолтото светло „check engine“ може мал дефект да претвори во многу скап поправач. На пример, дефект на бобина е евтин за решавање, но ако се игнорира, несогореното гориво може да го уништи скапиот катализатор.

Тропањето на синџирот при палење укажува на проблем со затегнувачот. Правовремената замена е далеку поевтина од поправка на целиот развоен механизам. Ако светлото за мотор трепка, станува збор за сериозен дефект и моторот треба веднаш да се изгаси. Истото важи и за црвеното светло за масло – веднаш запрете, бидејќи падот на притисокот може да го уништи моторот за неколку секунди.

4. Возење со студен мотор

Како што спортистите се загреваат пред натпревар, така и моторот треба да ја достигне работната температура. Студеното масло е погусто и послабо подмачкува, а клиповите треба време за да се прошируваат и оптимално да се приспособат во цилиндрите. Затоа студен мотор никогаш не се форсира. Најдобра практика е: стартувајте го моторот, ставете го појасот и потоа тргнете нежно.

5. Нагло гасење на жежок мотор

По возење на автопат или под силно оптоварување, моторот не смее веднаш да се гаси. Потребно е да работи уште неколку минути во празно од или да се вози полека. Инаку може да дојде до деформација на главата. Ова е особено опасно за турбината, која достигнува и до 1000°C. Ако моторот веднаш се изгаси, маслото во турбината се запечува, ги блокира каналите и ја уништува турбината.

6. Агресивно возење и високи вртежи

Црвената зона на бројачот не е украс. Постојано туркање на моторот до граница предизвикува зголемено трошење, вибрации и раст на температурата на маслото. Уште поопасно е погрешно менување брзини – како наместо од четврта во трета, да се префрли во прва. Менувачот тогаш го тера моторот во екстремни вртежи, што може веднаш да ги уништи вентилите и клиповите.

Наглите промени на оптоварување и нервозно возење дополнително ги заморуваат компонентите, особено развојниот синџир, што долгорочно може да доведе до негово истегнување.

7. Полнење погрешно гориво

Честа грешка кај дизели: ставање бензин. Ако возилото се стартува, штетата може да биде катастрофална. Високопритисната пумпа и инјекторите се потпираат на мазивноста на дизелот. Бензинот ја нема таа способност, па деловите се трошат и уништуваат — резултатот е екстремно скап ремонт.

8. Потценување длабоки бари

Хидроудар — кога моторот наместо воздух вшмукува вода — не им се случува само на теренци. По силни дождови, и обични автомобили се во ризик. Водата не може да се компресира, што го блокира клипот и предизвикува свиткани клипни прстени, па дури и оштетување на вратило или блок. Бидејќи многу автомобили вшмукуваат воздух од ниска позиција, длабоките бари треба да се избегнуваат.

Грешки кај електрични автомобили

Кај електричните автомобили моторот е евтин – батеријата е најскапа. Топлина, ниско ниво на наполеност или држење батерија постојано на 100% ја оштетуваат. Големи струјни оптоварувања – како брзо полнење или силни забрзувања – ја оптоваруваат хемијата на ќелиите.

За долготрајност, избегнувајте долги периоди над 80% или под 5% наполнетост. Полнењето на домашен штекер или AC полнач е најздрава опција. Како и кај моторите, екстремни температури треба да се избегнуваат без претходно загревање или подготовка на батеријата.