Пејзажите таму се исклучително драматични, историјата е длабоко врежана во секој агол од земјата, а секојдневниот живот сè уште пулсира во ритамот на традициите кои речиси и не се промениле со векови. Окружен со Авганистан, Киргистан, Узбекистан и Кина, Таџикистан со право е рангиран меѓу најпланинските земји во светот.

Тоа е место каде што природата достигнува екстремни височини, а луѓето живеат во хармонија со пејзаж кој е исто толку тежок колку што е и величествен. За многу патници, Таџикистан е последната голема азиска авантура, место каде што се спојуваат суровата дивина, топлината на домаќините и богатството на културите што таму коегзистираат со милениуми. Во продолжение неколку интересни факти за Таџикистан што (можеби) не сте ги знаеле.

Планините покриваат околу 93% од површината на Таџикистан

Таџикистан е речиси целосно составен од планини. Околу 93% од неговата површина се наоѓа во планинските венци Памир и Тјан Шан, што го прави една од најпланинските земји на планетата. Овој пејзаж одредува сè, од климата и економијата до начинот на живот и патните правци.

Планините создаваат природни бариери, па затоа многу долини биле изолирани низ историјата и развиле свои обичаи, јазици и стилови на градење. Во висорамнините, летата се кратки, зимите се остри, а многу жители живеат на надморски височини што би биле предизвикувачки дури и за жителите на Алпите. Овој терен е предизвикувачки, но и извор на неверојатна убавина и прекрасни глетки.

Највисокиот врв на Таџикистан

Во самиот центар на Памирите се издига врвот „Ismoil Somoni Peak“, врв висок 7.495 метри кој спаѓа меѓу најимпозитните во цела Азија и се смета за вистински симбол на моќта на таџикистанската природа. Порано се нарекувал Врв на комунизмот, а сегашното име го добил во чест на Исмоил Сомони, основачот на првата персиска династија во оваа област.

Искачувањето на оваа планина е наменето само за најискусните алпинисти, бидејќи бара исклучителна физичка подготовка, техничко знаење и целосно приспособување на висинските услови. Врвот се наоѓа длабоко во огромни планински венци, окружен со глечери и вечен снег што му даваат на целиот пејзаж речиси надреален изглед. За жителите на Таџикистан, тоа е извор на гордост, додека патниците го гледаат како олицетворение на дивината што совршено ја опишува оваа земја.

Таџикистан има патека која „води низ облаците“

„Pamir Highway“, познат и како автопат М-41, се смета за еден од највисоките и најспектакуларните патишта во светот, но и еден од најопасните. Се протега од Душанбе па сè до Киргистан, минувајќи преку високи превои што се издигаат над 4.600 метри. Возењето по овој пат е помалку класично патување, а повеќе вистинска мини-експедиција. Тесни кривулести делови проследени со стрмни карпи, па патот често се извива низ сурови висорамнини и оддалечени области каде што нема ни најмала трага од современиот живот.

Патниците постојано се среќаваат со силни ветрови, лизгање на земјиштето и брзи промени на времето, но токму оваа нескротена природа му дава на М-41 статус на легенда. „Pamir Highway“ е всушност историски пат по кој со векови минувале трговци, номадски племиња и истражувачи, а денес и авантуристи во потрага по еден од највеличествените патишта на нашата планета.

Таџикистан има преку 900 реки долги повеќе од 10 км

Иако е окружен со стрмни планини и навидум сурови предели, Таџикистан е изненадувачки богат со вода. Низ земјата течат повеќе од 900 реки, долги повеќе од 10 километри, па нивното преплетување формира огромна природна мрежа што ги поврзува планинските венци, плодните долини и попатни оази.

Голем дел од овие реки се влеваат во моќната Аму Дарја, една од најважните и најголемите реки во Азија. Низ вековите, овие водотеци овозможиле развој на земјоделството, појава на првите населби и безбедно снабдување со питка вода во областите каде што летата можат да бидат екстремно суви.

Душанбе: Главниот град кој сè до 1920-тите бил мало село

Тешко е да се замисли дека Душанбе, денешниот раздвижен главен град со над милион жители, бил само скромно село на почетокот на минатиот век. Самото име го открива неговото минато, бидејќи зборот „Душанбе“ буквално значи понеделник, денот кога во оваа мала населба се одржувал главниот неделен панаѓур.

Вистинскиот развој започнал дури со доаѓањето на советската администрација, која му дала на градот широки авении, уредни паркови, монументални јавни згради и цела низа културни институции. Денешниот Душанбе е интересна комбинација од советска величина, ориентален шарм и модерни архитектонски елементи. Студенти, трговци, уметници и патници секојдневно пристигнуваат во градот, па Душанбе зрачи со изненадувачки жива, младешка енергија што не би се очекувала во планинска земја далеку од главните светски центри.

Памирските народи живеат таму

Една од најатрактивните карактеристики на Таџикистан е секако неговата исклучителна етничка разновидност. Во високите, тешко достапни области на Памир живеат Памирските народи, потомци на древни ирански групи кои го населувале овој регион илјадници години. Тие зборуваат јазици што не можат да се слушнат никаде на друго место во светот.

Нивните села се наоѓаат во тесни и стрмни долини, а нивните куќи се изградени од камен и дрво, според традиција што се пренесува од генерација на генерација. Во таква средина, животот тече во ритамот на годишните времиња, без брзање и без големи промени, што им помогнало да го зачуваат својот посебен идентитет. Памирците се познати по своето топло гостопримство, богата музика и уникатни обичаи, но и по силата со која успеала да ја зачуваат својата култура и покрај вековите речиси целосна изолација од остатокот од светот.