Сталин ја запознал Надежда Алилуева во 1903 година, додека тој сè уште бил во брак со Екатерина Сванидзе. Нив ги споило пријателството со професионалниот револуционер Сергеј Алилујев, таткото на Надежда.
На почетокот на 20 век, Сталин веќе беше длабоко во револуционерните води, барајќи илегална печатница.
Една од нив се наоѓала во Баку, а сопственик бил Алилујев. Сè почесто одел во нивниот дом, особено по 1907 година, кога останал сам по смртта на првата сопруга.
Домот на Алилујеви во градот на брегот на Каспиското Море станало секојдневие на Сталин, кој бил особено шармантен поминувајќи го времето со децата на Сергеј – Пол, Ана и шеснаесетгодишната Надежда.
Успехот на револуцијата во Русија донело и до и вртоглав политички подем на Сталин.
Тој станал комесар на новата болшевичка влада, на која ѝ биле доверени прашањата за националноста.
Уште во 1919 година, Јосип се сетил на своите стари пријатели од Баку, нудејќи ѝ на Надја да се пресели во Москва и да стане негова секретарка.
Покрај деловните обврски, Надежда наскоро почнала да се грижи и за домаќинството на Сталин. И покрај моќта што ја поседувал комунистичкиот водач, таа била многу скромна во тие денови.
Во тие години немало раскошни церемонии по повод бракот на партиските кадри.
Надежда му станала сопруга на 20-години постариот Јосип во 1919 година, речиси без пишана трага.
Таа се грижела за куќата и за синот на нејзиниот сопруг од првиот брак – Јаков, а двојката набрзо добила и заеднички деца – Василије, роден 1921 година и Светлана, родена 1926 година.
Историчарите и познавачите на состојбите во СССР навеле дека советскиот лидер бил брутален кон Надежда уште од првите денови на нивната врска, а има докази дека и претходно ја покажал темната страна на својата личност.
Наводно ја силувал Надежда во воз за време на службено патување, а потоа и ставил црв на сомнеж, велејќи дека постои реална веројатност тие двајца да се крвно поврзани.
Сталин тогаш ѝ открил на својата идна сопруга дека за време на неговото криење во Баку, работел со години, го користел гостопримството на Алилујеви и стапил во врска со нејзината мајка. Затоа отворено искажал сомнеж дека тој всушност е нејзиниот биолошки татко.
И така животот на Надежда се претворил во пекол кој траел.
September 22nd in year 1901, Nadezhda Alliluyeva, second wife of Joseph Stalin was born #NadezhdaAlliluyeva #history #datefacts pic.twitter.com/1KV5PxmtiN
— Today in History 🏛⛩🗼🗽📅 (@date_facts_MR) September 22, 2021
Според блиската пријателка на Надја, Полина Земкузина, периодите на напнатост биле почести и подолги.
Историчарите денес се согласуваат дека е можно Надја да боледувала од некоја ментална болест, веројатно биполарно растројство. Сведоците на Сталин и нејзиниот заеднички живот велат дека таа страдала од чести промени во расположението поради кои навидум била „луда жена“.
Во 1932 година, среде подготовките за прославата на јубилејот на Октомвриската револуција, нејзиниот брат Павел се подготвувал за дипломатско патување во Берлин.
Кога ја прашал сестра си што би сакал да ѝ донесе, таа недвосмислено одговорила: „Револвер“. Павел ѝ ја исполни желбата и без да побара причина, донел малечка женска пиштолетка „Валтер“.
На денот кога се одбележувала петнаесетгодишнината од Револуцијата во целиот Советски Сојуз, Надежда, и покрај големата главоболка на која се жалеше, била принудена да присуствува на свеченоста организирана во рамките на Индустриската академија, на која своевремено ја посетувала и самата.
Подоцна, парот присуствувал на гала вечера. Пред членовите на целиот државен врв избила жестока кавга, по што сопругата на Сталин го напуштила приемот.
Епилогот на вечерта е самоубиството на Надја, извршено со споменатиот пиштол.
Постојат бројни контроверзи околу тоа дали Надежда си го одзела животот. Според официјалната верзија, Надја починала од болест, но многумина сè уште веруваат дека Сталин ја убил.
Josef Stalin and his wife Nadezhda Alliluyeva with their friends on a picnic, 1920s pic.twitter.com/Gk3HcWlR7X
— USSR Pictures (@PicturesUssr) February 14, 2021
Меѓутоа, Сталин официјално бил надвор од куќата кога се случила трагедијата, а кога дознал за смртта на сопругата веднаш ги напуштил сите државни обврски планирани по повод јубилејот.
Службата во нивниот дом била сменета, а организацијата на погребот ја презел самиот Јосиф.
Во тоа време постоел обичај да се кремираат високи државни функционери, но Сталин се погрижил за Надежда да го направи вообичаениот погреб.
На комеморацијата пристигнал сам, се приближи до ковчегот и потоа изјавил: „Таа замина како непријател“.
Сепак, најблиските роднини, вклучително и нивните деца, сведочат дека Сталин бил погоден од смртта на Надја. За тоа зборува и еден од неговите коментари дадени веднаш по трагедијата, кога советскиот лидер се нашол во семејниот стан.
„Овој пиштол изгледа како играчка која едвај може да пука … Бев лош сопруг, не успеав да ја однесам во кино“, рекол големиот водач, а подоцна раскажала нивната ќерка Светлана.
Денес, мемоарите на Светлана се сметаат за ретко веродостојно четиво кое може да се искористи за да се открие како навистина се чувствувал Сталин за Надежда.
Ќерката забележала дека тој често оди на нејзиниот гроб, сосема сам.
„Одеше ноќе и поминуваше со часови таму до зори. Тој пушеше луле и разговараше со Надја“, напишала Светлана, додавајќи дека најлошото е што дури по смртта на нејзината мајка татко и обрнал внимание.
Јосиф Сталин никогаш повеќе не се оженил по овој настан.
Тој бил близок само со својата ќерка Светлана, но и таа емигрирала од Советскиот Сојуз кога пораснала.