Како што зимата стивнува и доаѓа пролетта, многумина очекуваат да се чувствуваат освежено и полни со енергија. Сепак, за некои, промената на годишните времиња носи неочекуван бран на исцрпеност, летаргија и недостаток на мотивација.
Ако токму во април се чувствувате најуморно, повеќе од вообичаено, тешко ви е да се фокусирате или да се прилагодите на подолгите денови – не сте сами.
Овој феномен, познат како пролетен замор, ги погодува многу луѓе додека нивното тело се прилагодува на сезонските промени. Разбирањето зошто се случува ова и како е поврзано со физичкото и менталното здравје може да ни помогне повторно да стекнеме контрола врз нивото на енергија.
Што е пролетен замор?
Пролетниот замор се однесува на чувство на исцрпеност, ниска енергија и недостаток на мотивација што некои луѓе го доживуваат во периодот кога зимата преминува во пролет. Може да се чувствува како постојан замор, ментална магла или потешкотии со концентрацијата – дури и кога спиете доволно.
За разлика од општиот замор, кој може да биде предизвикан од различни фактори, пролетниот замор е директно поврзан со сезонските промени. Телото минува низ приспособување додека се адаптира на промените во дневната светлина, температурата и секојдневната рутина. Тоа може да ја наруши внатрешната рамнотежа и да предизвика чувство на поголема исцрпеност од вообичаено.
Вообичаени причини за пролетен замор
Неколку фактори придонесуваат пролетта да влијае на нашата енергија:
• Промени во шаблоните на спиење: подолгите денови и повеќе дневна светлина може да влијаат на продукцијата на мелатонин, правејќи го потешко заспивањето;
• Хормонални прилагодувања: зголеменото изложување на сонце влијае на нивото на серотонин, хормон кој го регулира расположението и енергијата;
• Замор поврзан со алергии: сезонските алергии можат да предизвикаат воспаление, затнатост и ментална магла, што води до општа летаргија;
• Промени во температурата и времето: телото се труди да се приспособи на растечките температури, што може привремено да предизвика замор;
• Промени во исхраната и хидратацијата: потоплото време може да доведе до промена во навиките на јадење и до дехидрација, што влијае на нивото на енергија.
Врската меѓу пролетниот замор и менталното здравје
Пролетниот замор не е само физичко чувство – тој може да влијае и на менталното здравје. Истите биолошки промени што предизвикуваат замор можат да предизвикаат анксиозност, промени во расположението, па дури и депресивни симптоми кај некои луѓе.
• Зголемената изложеност на дневна светлина го менува циркадискиот ритам, што може да предизвика емоционална нестабилност;
• Ниското ниво на енергија ја намалува мотивацијата, што доведува до фрустрација или чувство на вина;
• Неисполнети очекувања – како мислата дека треба да сте среќни во пролет, а всушност се чувствувате исцрпено – може да ја зголемат анксиозноста и сомнежот во себе.
• За луѓе кои веќе се соочуваат со анксиозност или депресија, овие сезонски промени можат да ги засилат симптомите. Свесноста за врската меѓу сезонскиот замор и менталното здравје е првиот чекор кон преземање мерки и пронаоѓање ефективни начини за справување.
Стратегии за борба против пролетниот замор
Ако се чувствувате летаргично со доаѓањето на пролетта, еве неколку совети како да ја зголемите енергијата:
• Дајте приоритет на квалитетен сон: придржувајте се до доследен распоред, ограничете го времето пред екран пред спиење и создадете смирувачка вечерна рутина;
• Изложете се на утринска сончева светлина: природната светлина рано наутро помага во регулирање на биолошкиот часовник и го зголемува нивото на енергија;
• Бидете физички активни: дури и лесни активности како прошетка или истегнување можат да помогнат;
• Хидрирајте се и хранете се правилно: пијте доволно вода и внесувајте нутритивно балансирани оброци со протеини, здрави масти и цели житарки;
• Контролирајте ги алергиите: ако алергиите ви ја намалуваат енергијата, консултирајте се со лекар;
• Правете паузи и слушајте го телото: одморајте кога ви треба и правете активности што ве релаксираат – како длабоко дишење или медитација.
Кога да побарате стручна помош
Ако заморот трае со недели, ви пречи во секојдневниот живот или е придружен со симптоми на депресија или анксиозност, време е да побарате поддршка од професионалец. Знаци дека треба понатамошна проценка се:
• Постојано ниско ниво на енергија и покрај промените во животниот стил;
• Потешкотии со концентрацијата или чувство на преоптовареност;
• Промени во апетитот или спиењето;
• Чувство на безнадежност или раздразливост;
• Недостаток на мотивација и интерес за работи што порано ви носеле радост.
Пролетниот замор е нормален во некоја мера, но ако почне да влијае на вашето ментално здравје или секојдневие, професионалната поддршка може да ви помогне да се вратите на вистинскиот пат.