Ројтерс ја објави содржината на документот со збир предлози за прекин на војната во Украина, кој украинските и европските функционери ѝ го предале на американската страна за време на разговорите во Лондон во средата, како и документот со предлозите што американскиот пратеник за Блискиот Исток, Стив Виткоф, им го претставил на европските претставници за време на разговорите во Париз на 17 април.

Главните разлики меѓу двата текста се однесуваат на редоследот на решавање на територијалното прашање, укинувањето на санкциите против Русија, безбедносните гаранции и големината на украинската армија.

Кои се разликите меѓу предложените договори?

Иако дел од несогласувањата беа веќе споменати од извори блиски до преговорите, документите до кои дојде Ројтерс сега за првпат детално ги прикажуваат и разјаснуваат овие разлики.

Првиот документ ги отсликува предлозите што пратеникот на Трамп, Виткоф, им ги пренел на европските претставници во Париз, а потоа и на украинската страна, велат извори запознаени со преговорите. Американскиот државен секретар, Марко Рубио, ги опиша предлозите како „широка рамка“ за идентификација на разликите меѓу страните.

Вториот документ произлегол една недела подоцна од разговорите меѓу украинските и европските претставници во Лондон и бил доставен до американската страна, велат изворите. Претседателот Володимир Зеленски изјави дека верува оти документот со предлозите од лондонските разговори сега се наоѓа на масата на американскиот претседател Доналд Трамп.

Оваа дипломатска иницијатива е најинтензивниот обид за запирање на борбите од првите месеци на руската инвазија во февруари 2022 година. Руските сили моментално контролираат речиси една петтина од Украина, околу 18% од нејзината територија.

Територија

Во однос на територијата, предлозите на Виткоф бараат „де јуре“ американско признавање на руската контрола врз Крим — украинскиот полуостров што Москва го зазеде и анектираше во 2014 година — и „де факто“ признавање на јужните и источните делови од Украина под контрола на Кремљ.

Наспроти тоа, европскиот и украинскиот документ ја одложуваат дискусијата за територијалните прашања до постигнување на прекин на огнот, без споменување за какво било признавање на руската контрола врз украинска територија.

Безбедност

Во предлогот на Виткоф се наведува дека Украина ќе добие „силни безбедносни гаранции“ од европски и други пријателски земји, но без конкретни детали. Се наведува дека Украина нема да бара членство во НАТО.

Спротивставениот документ е попрецизен: не предвидува ограничувања за украинските одбранбени сили, ниту за присуството на странски војски на украинска територија. Тој предвидува силни безбедносни гаранции, вклучително и од САД, со договор „сличен на членот 5“ од НАТО.

Санкции и економија

Според предлозите на Виткоф, санкциите против Русија, кои се на сила од 2014 година, би биле укинати како дел од мировниот договор.

Во контрапредлозите се предвидува „постепено олеснување на санкциите по постигнување на одржлив мир“ и можност тие да бидат повторно воведени доколку Русија ги прекрши условите од договорот.

Украинско-европскиот документ исто така предлага Украина да добие финансиска компензација за штетата предизвикана од војната, користејќи ги замрзнатите руски средства во странство.

Во документот на Виткоф се наведува дека Украина ќе биде обештетена, но не се прецизира изворот на финансиите.

Предлог на САД: Рамковен договор меѓу Русија и Украина (опишан како „последна понуда“)

• Траен прекин на огнот

• Двете страни веднаш започнуваат преговори за техничка имплементација

• Украина добива силни безбедносни гаранции

• Земјите гаранти ќе бидат ад хок група на европски држави и волни неевропски земји

• Украина се откажува од барањето членство во НАТО

• Украина може да се стреми кон членство во ЕУ

• САД „де јуре“ ја признаваат руската контрола врз Крим

• САД „де факто“ ја признаваат руската контрола врз Луганск

• САД „де факто“ ја признаваат контролата на Русија врз делови од Запорожје, Доњецк и Керсон

• Украина ја враќа контролата врз регионот Харков

• Украина ја презема контролата врз нуклеарната централа Запорожје преку американско посредување

• Украина го добива надзорот над браната Каховка

• Украина има слободен пристап по реката Днепар и контрола над Кинбурнскиот Истмус

• САД и Украина го спроведуваат договорот за економска соработка и минерали

• Украина ќе биде целосно обновена и финансиски обештетена

• Се укинуваат санкциите против Русија поврзани со конфликтот од 2014 година

Предлог на Украина и европските земји: Договор за контра прекин на огнот

• Целосен и безусловен прекин на огнот на копно, во воздух и на море

• Веднаш започнуваат технички преговори со учество на САД и европските земји

• САД и трети земји го следат спроведувањето на прекинот на огнот

• Русија мора да ги врати сите депортирани украински деца и да ослободи сите цивилни затвореници

• Размена на сите воени заробеници по принципот „сите за сите“

Безбедносни гаранции:

• Украина добива силни безбедносни гаранции, вклучително и од САД (договор сличен на член 5 од НАТО)

• Нема ограничувања за украинските одбранбени сили

• Земји гаранти: ад хок група од европски и волни неевропски земји

• Нема ограничувања за присуство и активности на пријателски странски сили на украинска територија

• Украина се стреми кон членство во ЕУ

Територија:

• Територијалните прашања се решаваат по постигнување на целосен прекин на огнот

• Преговорите ќе започнат од моменталната линија на фронтот

• Украина ја презема контролата врз нуклеарната централа Запорожје и браната Каховка со поддршка од САД

• Украина има слободен пристап по реката Днепар и контрола врз Кинбурнскиот Истмус

Економија:

• САД и Украина го спроведуваат договорот за економска соработка/минерали

• Украина ќе биде целосно обновена и обештетена, вклучително и преку руските замрзнати средства

• Санкциите против Русија ќе се ублажуваат постепено по постигнување на мир и можат да бидат повторно воведени при прекршување на договорот