1. „Ништо нема да биде од тебе!

Зборовите имаат моќ, а кога доаѓаат од родителите, особено болат. Кога ќе му кажете на детето дека е мрзеливо, неспособно или дека ви отежнува, детето тоа не го доживува како ваша фрустрација, туку како конечен суд за себе.

Пример: Мало девојче гордо и покажува на мајка си цртеж на кој работела цела вечер. Мајката само го погледнува и коментира: „Какви се тие чкртаници“, а потоа продолжува да гледа во мобилниот телефон. Како резултат на тоа девојчето веќе никогаш не ѝ ги покажува цртежите.

Како да се поправи ова? Наместо да го критикувате резултатот, пофалете го напорот: „Навистина си се потрудила! Раскажи ми зошто го нацрта тоа“.

2. Давање ветување што не го исполнувате

Кога ќе кажете „Ќе дојдам на твојата приредба“ и не се појавувате, вашето дете тоа не го доживува како неважна промена на планот, туку тоа го доживува како предавство.

Пример: Петар вежбал еден месец за училишната приредба. Кога излегол на сцената, не ги видел родителите. Заклучил: „Не им е гајле“. И веќе не ги поканил.

Како да се поправи ова? Бидете искрени. Ако знаете дека не можете да дојдете, кажете: „Нема да можам да стигнам, но кажи ми како можам да те поддржам“.

3. „Престани да плачеш, тоа не е ништо!“

Со смирување на овој начин, на децата всушност им велите дека нивните чувства се неважни. И со текот на времето, тоа може да го отежне нивното изразување на емоциите.

Пример: Маша плаче поради скршена играчка. Мајка ѝ вели: „Ајде, тоа е само кукла!“ Но, куклата е нејзината најдобра пријателка со која споделува тајни.

Како да се поправи ова? Признајте ја емоцијата: „Знам дека си тажна. Ајде да се обидеме да ја поправиме“.

4. Споредби со други

„Види колку е уреден брат ти, а ти …“ е пример за реченица која не ги мотивира децата, туку ги прави да се чувствуваат помалку вредни.

Пример: Марко постојано слуша дека сестра му е „паметна“, а тој е „мрзлив“. Во него се развива љубомората и верувањето дека не е доволно добар.

Како да се поправи ова? Споредете го вашето дете само со него самиот: „Денес многу подобро ја напиша домашната задача од минатиот пат. Браво!“.

5. „Прави како што ти кажувам!“

Кога не им објаснуваме на децата зошто бараме од нив да направат нешто, не им даваме можност да разберат и да научат.

Пример: Таткото инсистира неговиот син да ја јаде супата. Детето прашува зошто, а одговорот е: „Затоа што јас велам така“.

Како да се поправи ова? Објаснете му на вашето дете: „Супата ти дава енергија и ти помага да останеш здрави. Ајде да пробаме неколку лажици, па ќе видиме што ќе јадеме потоа“.

6. Преголема заштита

Кога правиме сè за нашите деца, ги спречуваме да научат како да се снаоѓаат.

Пример: Седумгодишната Луна не знае како да си ги врзува врвките на чевлите затоа што мајка ѝ секогаш го прави тоа наместо неа. Луна се плаши да преземе одговорност.

Како да се поправи ова? Покажете им на децата како да направат нешто и оставете ги да се обидат. Учењето е постепено.

7. Недостиг на личен пример

Децата не слушаат што кажувате, туку гледаат што правите. Ако ги замолите да читаат, а вие цел ден зјапате во телефонот, пораката е јасна.

Пример: Мајката бара да се стават играчките на место, но таа ги остава садовите на маса. Децата го забележуваат ова.

Како да се поправи ова? Бидете пример. Ако сакате вашето дете да чита, читајте со него.

Малите промени прават голема разлика

Нема совршени родители, но секој искрен труд е важен. Најважно е да му покажете на вашето дете дека сте тука за него – дека го сакате, го поддржувате и дека сте подготвени да учите со него. И запомнете, понекогаш топлите зборови и искреното извинување се најдобрата поддршка што можете да ја дадете.