Онколозите изјавија дека поголемиот дел од пациентите со рак се соочиле со тешки животни настани, како што се смртни случаи при породување, развод и слично, непосредно пред да се разболат.
Научниците со години се обидуваат да откријат дали стресот навистина предизвикува рак и негово ширење на сите органи.
Сепак, вистинските докази дека постои силна врска помеѓу стресот и ракот сè уште не постојат. Дури и „Cancer Research UK“ (CRUK) постојано истакна дека ова не само што не е докажано, туку може да биде и мит.
Но, бидејќи нивото на стрес е во пораст и бројот на заболени од рак се очекува да се зголеми за една третина до четири милиони до 2030-та година, некои експерти за рак сега мислат дека не би биле изненадени ако постои силна врска помеѓу стресот и ракот.
Професорката Мелани Флинт од „Универзитетот во Брајтон“, која го проучува влијанието на хормоните на стресот врз ракот, рече:
„Има многу напредок во оваа област и мислам дека не можеме да го исклучиме придонесот на стресот за ракот. Мислиме дека навистина придонесува, и за почетокот на ракот и кога ќе почне да се шири, т.е. да метастазира, но тоа е фактор што придонесува, не мора да биде директна причина“.
Некои студии кои следеле големи популации со текот на времето се чини дека го поддржуваат ова, објави „Дејли мејл“.
Една студија на 10.000 жени во Финска, следена 15 години, покажа дека оние кои претрпеле тага имаат поголема веројатност да развијат рак на дојка во рок од пет години.
Изложеноста на стрес на работното место е поврзана со поголем ризик од рак на простата кај мажите помлади од 65 години и, во помала мера, рак на дојка кај жените.
Други слични студии, вклучително и прегледи на докази со најдобар квалитет, не покажуваат никаква поврзаност.
Дел од проблемот, според професорот Тревор Греам, директор на „Центарот за еволуција и рак на Институтот за истражување на ракот“, е тоа што стресот често оди рака под рака со други однесувања кои исто така го зголемуваат ризикот од рак.
„Стресниот живот може да се поврзе со многу други фактори на ризик за рак, како што се пушењето, пиењето премногу алкохол, неактивноста и нездравата исхрана, па затоа е тешко да се раздвојат причинските фактори“, истакна професорот Греам.
Она што го знаеме е дека стресот предизвикува низа ефекти врз телото, особено ако е хроничен.
Како што изјавила професорката Флинт: „Стресот предизвикува ослободување на хормонот на стресот кортизол. Тој се врзува за рецепторите кои се наоѓаат на секоја клетка и тоа регулира разни други процеси, вклучувајќи го и воспалението. Стресот и кортизолот исто така можат да го потиснат имунолошкиот систем“.
Научниците, исто така, се обидоа да го имитираат ефектот на стресот врз клетките во лабораторијата, што се чини дека покажува дека ја оштетува ДНК и предизвикува промени во клетките кои, доколку се дозволи да се реплицираат, може да се претворат во рак.
„Но, бидејќи стресот е тешко да се моделира, ова можеби не е добар показател за тоа што навистина се случува во човечкото тело“, истакна професорот Греам.
Исто така, веројатно е дека повеќето луѓе можат да ја поправат оваа штета природно.
„Но, постои забележителен исклучок. Кај оние со генетски мутации кои веќе ги изложуваат на поголем ризик од рак, како што се оние со гените BRCA1 и BRCA2 „Анџелина Џоли“, именувани по холивудската актерка која ги наследила од нејзината покојна мајка која умрела од болеста, можеби ќе бидат помалку способни да го сторат тоа“, објасни професорот Флинт, додавајќи:
„Ако некој има мутација на рак што влијае на тоа колку добро може да ја поправи ДНК, како што е ‘BRC’, тој може да биде поранлив на ефектите од стресот“.
Таа прецизираше дека не може да се каже дека ако некој е под голем стрес и има мутација на рак, дефинитивно ќе заболи од рак.
„Сè уште не ги разбираме целосно сите основни механизми. Но, можеби ќе треба да го имаме на ум ова бидејќи можеби е неопходно да се „управиме“ со можниот дополнителен ризик за некои луѓе под стрес. Исто така, постојат ограничени докази дека стресот може да индиректно го зголемуваат ризикот од развој на рак со предизвикување на ширење на вируси, како што е хуманиот папилом вирус (ХПВ) поврзан со ракот на грлото на матката веќе се разви“, истакна таа.
Професорката Назанин Деракшан од „Универзитетот во Рединг“ рече дека кај ракот на дојка постојат докази кои покажуваат дека анксиозноста и депресијата го зголемуваат ризикот од повторување и смртност.
„Сè повеќе студии го известуваат ова и не можеме да го игнорираме“, рече професоката Деракшан.
Професорката Флинт прецизираше дека кортизолот може да им помогне на клетките на ракот да го избегнат имунолошкиот систем и да се шират од првобитното место на туморот на секундарно место.
„Ако сте под стрес и тоа го намалува вашиот имунолошки систем, или хормоните на стрес делуваат на самите клетки на ракот, тогаш клетките на ракот може да се сокријат од имунолошкиот систем и, во зависност од видот на ракот, да се шират на потешко третирајте органи, како што се мозокот, белите дробови, коските и црниот дроб, иако доказите за тоа дали стресот може да предизвика рак се можеби нејасни, многу појасно е дека тој може да предизвика ширење на постоечкиот рак“, додава Флинт
