Еве што кафето 2во1 и 3во1 му прави на нашиот организам: Панкреасот и црниот дроб се особено загрозени, а шеќерот „скока“

Точка

25/05/2025

14:02

892

Големина на фонт

а а а

Многумина сè повеќе го заменуваат домашното кафе со инстант пијалаци како што се 2во1 и 3во1, кои содржат бројни адитиви, додека процентот на вистинско кафе во нив е минимален.

Кафето е на трето или четврто место

„Составот на овој производ е означен со букви кои тешко се читаат дури и со лупа. Додека правилникот за декларирање, етикетирање и рекламирање на храна јасно наведува дека податоците на декларацијата треба да бидат:„… разбирливи, видливи, читливи, да не се лесно бришливи и на никаков начин не треба да бидат покриени или прекинати со друг текст или сликовен приказ…“, објасни нутриционистката Дијана Радетиќ за порталот „еКлиника“.


„Да речеме дека овој производ е повеќе пијалак на база на кафе. Сепак, и тоа треба да се земе со резерва бидејќи во зависност од тоа дали некој избира 3 во 1 или 2 во 1, кафето во составот на овој производ е дури на трето или четврто место и не во голем процент, околу 10 проценти во зависност од производителот.

Брз извор на шеќер

Една од главните состојки на кафето 3 во 1 е шеќерот, бидејќи тој е повеќе од 50 проценти, односно 3,5 лажички. Според препораките на експертите, внесот на додаден шеќер не треба да надминува 6 до 7 лажички.


„Не сум сигурна дека некому би му препорачала ваков пијалак, а секако не на оние кои имаат какви било здравствени проблеми. Ова е пијалак кој се смета за извор на брз шеќер. Тоа значи дека по неговото консумирање, нивото на гликоза во крвта брзо и нагло се зголемува, што предизвикува прекумерна реакција на панкреасот, каде што се лачи голема количина инсулин, кој брзо и нагло ја соборува гликозата во крвта.

Оваа реакција води до нестабилен апетит и нивоа на гликоза во крвта, промени во расположението и формирање на масни наслаги. Освен додадениот шеќер, проблемот е и во поголемиот процент на додадени хидрогенизирани масти, кои влијаат на зголемувањето на нивото на холестерол во крвта“, истакна Радетиќ.


Состојка поблага од шеќерот

Во овие пијалаци се додава глукозно-фруктозен сируп, кој, како што објаснуваат некои научници, е штетен, па дури и посладок од шеќерот. Радетиќ вели дека глукозно-фруктозниот сируп е во основа прост шеќер во течна состојба кој се екстрахира од скробни јаглехидрати, како што се пченицата и пченката.

„Овој сируп има сличен состав на кристалниот шеќер добиен од шеќерна репка и трска. Кристалниот шеќер содржи 50 проценти гликоза и 50 проценти фруктоза, додека глукозно-фруктозниот сируп може да содржи од 5 до 50 проценти фруктоза.

Доколку овој сируп содржи повеќе од 50 проценти фруктоза, тогаш името на сирупот се менува во високо концентриран фруктозен сируп. Во принцип, овие сирупи се класифицираат и како шеќер, па еден грам содржи четири калории“ обајсни Радетиќ.


Како се апсорбираат гликозата и фруктозата?

Соговорничката на порталот „еКлиника“ додаде дека треба да знаеме како се апсорбираат гликозата и фруктозата во нашето тело, за да разбереме зошто овој вид сируп не е добар во исхраната. Без разлика дали во телото внесуваме кристален шеќер или глукозно-фруктозен сируп, телото ги разградува овие соединенија на два прости јаглехидрати, а тоа се гликоза и фруктоза. Гликозата е главен извор на енергија во телото.

„Кога гликозата се внесува во организмот, таа се апсорбира во клетките, што доведува до зголемување на нејзиното ниво во крвта, а потоа до лачење на инсулин, кој ја разградува и со тоа го стабилизира нејзиното ниво во крвта.

Ако гликозата не се внесува, телото ќе ја произведува со разградување на мастите и протеините. Фруктозата е поразлична. Човечкото тело не ја произведува во значителни количини и нема физичка потреба од тоа.


Само црниот дроб може да ја преработува фруктозата, што нема да биде проблем ако се консумира умерено (преку овошје) или по физичка активност. Во овој случај, фруктозата се претвора во гликоген (резерва на гликоза) и се складира во црниот дроб сè додека не биде потребна.

Ако црниот дроб е полн со гликоген, консумирањето голема количина фруктоза го оптоварува црниот дроб, принудувајќи го да ја претвори фруктозата во масти. Кога постојано се внесува поголема количина на додаден шеќер, овој процес ќе доведе до замастен црн дроб и други проблеми. За жал, овој глукозно-фруктозен сируп се наоѓа во многу прехранбени производи, особено во грицки и слатки“ предупреди нутриционистката.

2 во 1 кафе без шеќер?

Консумирањето кафе 3 во 1 или 2 во 1 генерално не се препорачува. Ако спорадично пиеме еден таков пијалак како дел од препорачаниот енергетски внес, не би требало да има никакви проблеми, рече Радетиќ. Иако многумина би рекле дека кафето 2 во 1 нема додаден шеќер, експертите нагласуваат дека тоа не е вистина.

„Ова е производ со помала количина шеќер. Можеби не содржи додаден кристален шеќер, но сигурно содржи гликозен сируп, евентуално додадена лактоза (млечен шеќер).

Од производител до производител, процентот на кафе може да биде помал или поголем. Горчината на кафето зависи и од видот на зрна кафе што се користат за подготовка на екстрактот. Меѓутоа за овој тип на производ често се користат зрна кафе со слаб квалитет. Вкусот ќе биде под влијание и на други адитиви во овој инстант пијалак, како што се хидрогенизирани масти, засилувачи на вкус, разни адитиви“, нагласи Радетиќ.


Таа предупреди дека адитивите можат да предизвикаат разни видови болести и дека засилувачите на вкус дејствуваат како „дрога“ врз мозокот, што го тера нашето тело да бара уште повеќе од овие производи.

„Вистина е дека е тешко целосно да се елиминираат адитивите од исхраната, па затоа е важно да се знае каков е нивниот ефект врз телото. Вештачките адитиви можат да предизвикаат: нарушување на цревната флора, неправилно функционирање на дигестивниот тракт, појава на клетки на рак, воспаление, неправилно функционирање на менталниот систем. Засилувачите на вкус дејствуваат како „дроги“ врз нашиот мозок и нашето тело ги бара сè повеќе и повеќе.

Неконтролираниот внес на храна со засилувачи на вкус доведува до инсулинска резистенција, дијабетес, дебелина и кардиоваскуларни заболувања. Она што секако е во наши раце е драстично да го намалиме внесот на повеќе преработени прехранбени производи. Најдобар избор е исхрана базирана на намирници што се најблиску до својата изворна форма“ советува Радетиќ.

Бидејќи кафето 2 во 1 и 3 во 1 има ниско ниво на кофеин, подобра опција е турско кафе или чисто инстант кафе и едноставно додавање на состојки како шеќер и млеко или консумирање на кафето без какви било додатоци (што е најдобро).