Медицинска опрема вредна 13 милиони евра не е ставена во употреба во медицинските установи, утврди Државниот завод за ревизија. Тоа најмногу се должи поради недостиг на човечки ресурси и необезбедени просторни и други услови.
„23% од опремата во вредност од 810.354. илјади денари (13 милиони евра) не е ставена во употреба, а 9% во вредност од 337.472 илјади денари (5,5 милиони евра) не се користи во полн капацитет и/или не се користат дополнителните функционалности кои ја зголемиле вредноста на опремата, што влијае на рационалното користење на јавните средства“, пишува во извештајот на тема „Искористеност на современа медицинска опрема“.
Со ревизијата е опфатен периодот од 2021 година до 2023 година, при што е опфатен период пред и период по завршување на ревизијата до денот на изготвување на овој извештај.
Со ревизијата опфатени се надлежните државни институции и ЈЗУ каде што се вршат здравствени услуги со современа медицинска опрема (КТ, ангиографи, акцелератори, мамографи со ТС, ПЕТ/КТ и апарат за роботска рехабилитација).
Ревизорите утврдиле дека е остварен напредок во поглед на обезбедување на регионална распределеност на новата медицинска опрема во јавното здравство и зголемување на вкупниот бројот на здравствени услуги во последните три години. Но, како што се наведува, и понатаму дел од опремата во ЈЗУ, не е ставена во употреба или не е доволно искористена, најмногу поради недостиг на човечки ресурси и/или необезбедени просторни и други услови, поради што и понатаму за дел од услугите не е обезбедена доволна регионална достапност, односно задоволување на потребите за здравствена заштита.
„Обезбедувањето на нова современа медицинска опрема за ЈЗУ, како со буџетски средства така и преку проекти, не секогаш е направено врз основа на критериуми за утврдување на приоритети за потребите и соодветна анализа и координација од аспект на обезбедување на потребните просторни услови, придружна опрема и стручен и обучен кадар за работа со истите“, пишува во извештајот.
Поради тоа 23% од опремата во вредност од 810.354. илјади денари (13 милиони евра) не е ставена во употреба, а 9% во вредност од 337.472 илјади денари (5,5 милиони евра) не се користи во полн капацитет и/или не се користат дополнителните функционалности кои ја зголемиле вредноста на опремата, што влијае на рационалното користење на јавните средства.
Од друга страна, во поголемите ЈЗУ интензивно се користат амортизирани уреди, кај кои настануваат чести дефекти што влијае на зголемени расходи за сервисирање и намалена достапност на здравствените услуги. Тоа доведува до висока концентрација на побарувачката за здравствени услуги во здравствените установи во Скопје, што влијае на регионалната достапност и континуитет на услугите.
Според извештајот, бројот на вкупно извршени услуги со КТ е зголемен, но бројот на редовно објавени термини е намален поради воспоставена пракса најголем дел од услугите да се вршат врз основа на упати без термин или итни упати, а при тоа нема реални
податоци за оправданоста на ваквите упати.
Исто така, утврдено е дека зголемувањето на бројот на здравствени услуги и медицинска опрема не е проследено со сразмерно зголемување на бројот на здравствени работници во ЈЗУ кои ги опслужуваат овие апарати.
Утврдено е дека постојат значајни разлики во евиденциите за извршените услуги помеѓу ЈЗУ, Мој Термин и Фондот, што има за ефект нереални податоци за услугите во Мој Термин, помалку прикажани услуги кон Фондот и најмалку 15.177 илјади денари (247 илјади евра) помалку наплатена партиципација од ЈЗУ.
Тоа се должи на нецелосно евидентирање на услугите од страна на ЈЗУ во Мој Термин како единствен национален систем за евиденции во здравството. Во услови на невоспоставени листи на чекање за подолг период, отсуствуваат податоци за реалната побарувачка на услуги, а поради неусогласени евиденции за извршените услуги во ЈЗУ, Мој Термин и системот на Фондот, не може да се утврди ниту точниот број на извршени здравствени услуги.
