Сите треба да се угледаат на светогорските монаси, барем за време на божиќниот пост: Еве што треба да се најде на трпезата на секој верник

Точка

12/12/2025

13:19

605

Големина на фонт

а а а

Исхраната на светогорските монаси е одраз на вековна традиција и духовна дисциплина. Нивниот начин на подготовка на храната е пропратен со одредени правила, но и со практични потреби на заедницата која живее во изолација, посветена на молитва и скромен живот.

На Света Гора храната не е само потреба на телото, туку и духовна вежба која го зајакнува постот, молитвата и покајанието. Во духот на Божиќниот пост кој трае до 6-ти јануари, сите треба да се угледаме на светогорските монаси.

Како се хранат монасите на Света Гора

Основните принципи на исхраната на светогорските монаси се базираат на едноставност, умереност и сезонски намирници. Јадењата се едноставни, без премногу зачини и сложени техники на подготовка. Целта не е задоволување на сетилата, туку одржување на телото здраво и подготвено за духовни подвизи.


Намирниците кои се користат се главно од растително потекло, а сè се подготвува со длабока почит кон Божјите дарови на природата. Протеинските потреби се задоволуваат со мешунки како грав, леблебија и леќа, додека маслинките, маслиновото масло, зеленчукот и житариците се основа на секојдневната трпеза.

Исхрана за време на пост

Постот е клучен дел од православната духовна практика, а на Света Гора е строго регулиран. За време на големите пости (Божиќниот, Велигденскиот и Успенскиот), монасите избегнуваат млечни производи, јајца и риба. Рибата е дозволена само на одредени празници за време на постот. Во деновите на строг пост, дури се избегнува и употребата на масло, а оброците се подготвуваат само на вода.

Трпезата тогаш е дополнително поедноставена, сведена на зеленчук, мешунки и леб, додека посебен акцент се става на молитва и воздржување. Монасите често јадат еднаш или двапати дневно, во зависност од правилата на манастирот и периодот од годината. Количините на храна се мали, за да се избегне прејадување кое го нарушува духовниот мир.


Посна трпеза според светогорскиот готвач

Светогорските готвачи, кои денес се достапни во форма на книги, откриваат многу рецепти за подготовка на посни јадења. Некои од најпознатите вклучуваат:

• Супи од зеленчук и мешунки: Грав на вода, супа од леќа со лук или домати, чорба од зелје

• Поховани модри патлиџани и тиквички: Пржени на вода или печени во рерна без масло

• Леб и пита: Лебот често се прави рачно, а пити како зелник или пита со праз се подготвуваат без млеко и јајца

• Мариниран зеленчук и маслинки: Маслинките се неизоставен дел од секој оброк, заедно со сезонски салати и кисел зеленчук

• Слатки без масло: За време на постите се прават колачи од суво овошје, мед и ореви


Светогорските готвачи не нудат само рецепти, туку и филозофија на подготовка на храната. Подготовката на оброците на Света Гора се доживува како чин на служба и молитва. Секој залак е пропратен со благодарност и свесност за Божјата милост.

Порака на посната трпеза

Исхраната на светогорските монаси потсетува на значењето на умереноста и духовната поврзаност со секојдневниот живот. Посната трпеза не е само диететски режим, туку начин за усогласување на духот и телото со Божественото. Едноставноста, почитта кон природата и воздржувањето од претерување се пораки кои можат да инспирираат секого, без разлика на личните навики во исхраната.

Доколку сакате да внесете дел од оваа традиција во својот живот, светогорските готвачи нудат едноставни, здрави и духовно обогатувачки рецепти кои нè приближуваат до старите, но безвременски вредности.