Угледен хрватски онколог открива кој е главниот предизвикувач на рак.
Угледната хрватска докторка, д-р Илона Сушац, специјалист по онкологија и радиотерапија, ги сумираше своите досегашни 20 години, откривајќи во интервју за хрватските медиуми што, по нејзиното мислење, е еден од предизвикувачите за формирање на тумори во организмот.
- Најмногу искуство имам со жени кои боледуваат од рак на дојка, работам и разговарам со нив повеќе од 20 години, ги слушам нивните приказни и ја знам позадината на нивните карциноми, а на прво место секогаш има некоја емоционална траума. Треба многу да се работи, да се излечат и духот и душата и телото, а според мене и целото семејство во исто време - посочува д-р Сушац и додава дека не само што имаат децении живот, според неа дехуманизирани луѓе, но дека има последици од периодот на пандемијата на корона:
- Во клиничката пракса забележуваме дека има се повеќе истовремени појави на различни видови на рак и дека може да има, на пример, рак на дебелото црево и на белите дробови, рак на дојка и панкреас. Не се шири една болест, туку се развиле два различни видови на рак во исто време, кои ги нарекуваме синхрони карциноми.
Докторката вели и дека во практиката во Хрватска се забележува дека е намалена возраста во која се појавуваат болестите и кога пациентите доаѓаат на лекар, а нејзината најмлада пациентка која ја лекувала со тумор на дојка имала само 19 години.
Запрашана зошто се зголемува бројот на заболени од рак на дојка, докторката смета дека се повеќе жени се прегледуваат и затоа се откриваат повеќе видови на рак.
- Друга причина е брзиот начин на живот и јадењето високо рафинирана храна. Преработените прехранбени производи се полни со супстанции како што се пестициди и други хемикалии кои, доколку се консумираат долго и упорно, ќе предизвикаат каскада на трансформација на нормална клетка во абнормална. Приврзаник сум на теоријата дека во храната има т.н ендокрини пореметувачи, што е особено важно кај ракот на дојката, кој е доминантно зависен од хормони, во 70 до 75 проценти од случаите. Овие супстанции не се хормони во нивната структура, но тие дејствуваат како нив, т.е. активираат каскадна патека која го забрзува растот на туморите, избегнувајќи ги контролните системи во телото.
Д-р Сушаш објаснува дека ракот на дојката, простатата и тироидната жлезда, како и АДХД кај децата и аутизмот денес се строго поврзани со нив.
- Значи пет субјекти во медицината. Овие ендокрини пореметувачи прекинуваат некои телесни процеси, интервенираат и дејствуваат надвор од наша контрола. Кога, на пример, надбубрежната жлезда си ја врши работата, мозокот му испраќа сигнал „тоа е, сега застани“, но нарушувачот работи континуирано, мозокот не може ништо да му направи. Нашите автономни системи, односно нервниот и ендокриниот систем, ги регулираат сите функции во телото со свои механизми, но таквите супстанции можат да ги нарушат и тоа е докажано.
И тука, се разбира, генетиката е важен фактор.
- Треба да знаете дали во семејството има болни од рак, мајката и татковата страна се подеднакво важни, но според статистичките податоци, бројот на луѓе кои наследиле генетска грешка од родителите за рак на дојка е најмногу пет до десет проценти.
Како да ги објасниме другите? Како што само кажав, епигенетиката е поважна од генетиката, односно условите под кои ќе се активираат гените кои водат до болест.
Сепак, докторот посочува нешто што најчесто се занемарува кога е во прашање нашето физичко здравје.
- Духовниот и менталниот живот, психолошкиот профил и карактерот на човекот се исклучително важни кога боледува од рак и за време на лекувањето. Денес, за жал, можеме да кажеме дека секој трет или четврти човек што ќе го сретнеме на пат ќе има рак. Дијагностиката и терапијата се подобруваат, но има и се повеќе и повеќе видови на рак. Тоа оди донекаде пропорционално, за да не заостануваме во дијагностички и терапевтски процедури во однос на инциденцата. Бројот на заболени од рак на дојка е голем, но денес голем број жени во четвртиот највисок стадиум на болеста живеат долго. Три, четири, дури и пет пати подолго од порано.
Раниот почеток на болеста е редок, до 15 случаи годишно, но и ова треба да се земе предвид.
- Затоа секогаш ги советувам жените барем еднаш да направат ултразвучен преглед пред да наполнат 30 години, да не најдат нешто, туку да знаат што има или не, па подоцна ни е полесно да следиме дали нешто се менува и кога нешто се случува без разлика дали се работи за циста или фиброаденом. Ако жената дојде на својот прв ултразвучен преглед на 40 години, не можеме секогаш да знаеме со сигурност што гледаме, па мораме да направиме пункција и биопсија, бидејќи нешто малигно може да се скрие во форма на она што изгледа бенигно. Ризикот се зголемува по 30 години.
Запрашана дали и самата се придржува до сите наведени мерки, д-р Сушац истакнува дека оди на редовни прегледи, вклучително и на мамограф.
- Што се однесува до начинот на живот, не сакам брза и преработена храна и не сакам слатки, пијам многу вода. Наутро се истегнувам во кревет, правам основни вежби за 'рбетот. Сакам да одам на планина. Се надевам дека во наредниот период ќе можам да ја зголемам мојата активност. На човек му се случува понекогаш да не може да ја следи рутината, но најважно е да сме свесни што треба да поправиме. И уште еднаш ќе нагласам - менталната и емоционалната состојба е многу важна. Среќа, тага, гнев, разочарување... секое од овие чувства ни остава многу јасен и денес докажан биохемиски белег. Затоа треба многу подобро да знаеме како да управуваме со емоциите, да ги изразуваме, а не да акумулираме незадоволство. Ни недостасува здрава комуникација и способност да разјасниме конфликтни ситуации. Имам најмногу искуство со жени кои боледуваат од рак на дојка, работам и разговарам со нив повеќе од 20 години, ги слушам нивните приказни и ја знам позадината на нивните карциноми, и секогаш на прво место има некоја емоционална траума. Треба многу да се работи, да се излечат и духот и душата и телото и, според мене, целото семејство во исто време - заклучува овој искусен доктор.
